Als je een vijver hebt kan het soms gebeuren dat je last krijgt van een ophoping schuim aan het wateroppervlak. Dat is erg vervelend, vooral als je er alles aan hebt gedaan om je vijver helder te krijgen. Schuimvorming ontstaat vaak op plekken waar veel beweging in het water voorkomt en heeft vaak een witte of gele kleur. Schuimvorming zelf is niet schadelijk voor je vissen echter kan het wel een teken zijn dat je ammoniak en nitriet gehalte te hoog is. Als dat het geval is zou het een gevolg kunnen zijn van deze te hoge waardes. Het is dan belangrijk dit zo snel mogelijk te verbeteren en ter controle je water te blijven testen.
Hoe ontstaat schuimvorming op vijvers?
Schuimvorming kan meerdere oorzaken hebben. Vaak wijst schuimvorming op een overschot aan in de vijver aanwezige afvalstoffen. Door veel te voeren kunnen eiwitten in de vijver achterblijven die zorgen voor schuim op het water. Hoe meer eiwit, hoe meer opgeloste organische stoffen in het vijverwater. Dit betekent meer meer in de vijver aanwezige afvalstoffen, die op zijn beurt leiden tot wit schuim in de vijver als het niet goed wordt afgebroken. Ook een waterval of fontein kan een oorzaak zijn voor extra schuimvorming door de beweging in het water. Wanneer je net een nieuw filter hebt aangesloten of nieuw filtermateriaal gebruikt kan er ook schuim op het water ontstaan. Mede door de aanwezigheid van ammoniak in het water tijdens het opstarten van je vijver of filter kan dit zorgen voor schuimvorming aan het wateroppervlak van je koi vijver.
Veel beluchten van je vijver
Het veel beluchten van de vijver is een andere oorzaak voor schuimvorming. Hoe meer beluchting, hoe groter de beweging van het vijverwater. De eiwitten die in het vijverwater zitten gaan dus schuimen, waardoor er bellen in de vijver ontstaan. De beluchting uitzetten is niet aan te raden maar het kan wel helpen tegen minder schuimvorming. Er zijn echter betere oplossingen te bespreken.
Schuimvorming voorkomen door een schone bodem.
Organisch afval kan zich gaan opstapelen op de vijverbodem en vormt een andere oorzaak voor schuim op de vijver. Denk daarbij aan vallende bladeren, dode waterplanten, takken en organisch afval van de vissen zelf die in het vijverwater terecht komen. Deze niet opgeloste organische materialen en aanwezige afvalstoffen zorgen voor een natuurlijke bron van schuim in het vijverwater. Daarom is het belangrijk het bodemvuil van je vijver tijdig te verwijderen en je vijver schoon te houden met bijvoorbeeld een afdeknet en een vijverstofzuiger.
Onvoldoende gerijpt filter in de vijver?
Bij een goed gerijpt filter is er een goede biofilm laag aanwezig op de filtermaterialen. Hierdoor kunnen eiwitten goed worden afgebroken. Dus bij een beter gerijpt/ingedraaid filter is er minder kans op een overschot aan eiwitten en dus minder kans voor schuim aan het wateroppervlakte van de vijver. Bij een filter dat nog moet worden ingedraaid, omdat deze nog maar kort draait of bij filtersystemen in het voorjaar die nog moeten worden opgestart om meer bacteriën te kunnen huisvesten, is de kans op schuimvorming dus meer aanwezig.
Paaigedrag van de koi
Schuim vormt zich vaak na het paaien van koi. Het paaien van koi in vijvers levert vijvers grote hoeveelheden eiwit en organische stof op. Daarnaast kent het paaien zelf vaak ammoniakpieken. Daardoor is het paaien van koi een oorzaak voor schuim op de vijver. Een voordeel van dit schuim is dat deze vorm van eiwit tijdelijk is, aangezien karpers vaak maar één keer per jaar paaien. Vaak ontstaat schuim op de vijver dus na het paaien, dit is dan een direct gevolg van de verslechterde waterkwaliteit. Het is dan ook sterk aan te raden om direct aan de slag te gaan om de waterkwaliteit te verbeteren. Vaak is het verversen van water de beste oplossing. Denk hierbij aan ongeveer 30% per keer. Indien nodig kan dit dagelijks worden herhaald tot de waardes van de vijver weer het juiste niveau hebben bereikt en je ziet dat er minder schuim in het water komt.
Gebruik van medicijnen in de vijver
Wanneer je recent nog middelen of medicijnen hebt gebruikt tegen bijvoorbeeld parasieten of algengroei kan het biologische evenwicht van de vijver uit balans raken. De resterende bacteriën kunnen minder goed hun werk doen waardoor er minder organisch materiaal wordt verwerkt en er dus meer schuimvorming kan ontstaan. Het kan even duren voordat de vijver weer biologisch in evenwicht is. Wil je schuimvorming voorkomen na het gebruik van middelen of medicijnen, probeer dan eens het toevoegen van bepaalde bacteriën.
Hoe kun je schuimvorming in de vijver tegengaan?
Door de oorzaken van schuimvorming weg te nemen zal het schuim op den duur vanzelf verdwijnen. Kies daarbij voor koivoer dat zorgt voor zo min mogelijk reststoffen die in het water terecht komen. Hierdoor is de belasting op het water kleiner en zal er minder schuim vormen. Wanneer er dus meer gevoerd wordt zal de kans op schuimvorming toenemen maar het merk voer kan dit dus wel beperken. Goed koivoer waarbij de restafvalstoffen zo laag mogelijk zijn is bijvoorbeeld Kiyomizu, Probites, JPD, Malamix en Takazumi.
Zorg voor een goed vijverfilter
Het is belangrijk dat het water in de vijver goed wordt gefilterd. Natuurlijk willen we allemaal een heldere vijver zonder schuim op het water. Dit hangt namelijk samen, omdat een vijver helder wordt wanneer het water zo goed mogelijk wordt gefilterd. Hierbij worden ook de stoffen uit het water gefilterd die schuim op de vijver kunnen veroorzaken. Dus zorgt een goed filter voor minder kans op schuimvorming. Je kunt de vijver een extra handje helpen door zelf bacteriën van bijvoorbeeld Biogro of Microbe-Lift toe te voegen. Hierdoor zal het filter optimaal functioneren en worden overige voedingsstoffen afgebroken door de slib bacteriën.
Let op bij het schoonmaken van je filter. Als je het filter in één keer heel grondig schoonmaakt zal de biofilm laag van het filter beschadigd raken waardoor eiwitten en ook schuim minder goed kan worden afgebroken. Doe dit dus liever in delen zodat de biofilm van het filter bespaard blijft.
Water verversen
Wanneer er sprake is van veel organisch afval in de vijver is het verstandig het vijverwater regelmatig te verversen. Water verversen is erg belangrijk voor de kwaliteit van het water, de gezondheid en ontwikkeling van de vissen. Heb je veel last van schuim, dan kun je er voor kiezen om wat regelmatiger te verversen.
Maak gebruik van een eiwitafschuimer
Er zijn verschillende eiwitafschuimers verkrijgbaar waarmee je snel van het schuim in de vijver af kan komen. Een eiwitafschuimer is een combinatie een biologisch, mechanisch en chemisch filter. Het principe werkt als volgt: de oppervlakte van een luchtbel trekt in water opgeloste stoffen aan. Door de aantrekkingskracht van luchtbellen worden chemicaliën, vuildeeltjes, kleurstoffen en algen in de vijver geconcentreerd. Door middel van een luchtpomp wordt lucht met water gemengd. Door dit mengsel door het filtermateriaal (bioringen) naar een lager gelegen afvoer te dwingen, ontstaat er een zeer lange contact tijd tussen water en lucht. Hierdoor verandert de oppervlakte spanning van het water continu en ontstaat er een stevig schuim op de vijver. Dit schuim wordt door een geperforeerde conus gescheiden van het gezuiverde water en afgevoerd. In het water opgeloste afvalstoffen zoals fosfaten, ammoniak, humuszuren, kleurstoffen, eiwitten en een aantal zware metalen worden uit het water gefilterd en worden door middel van het schuim afgevoerd.
Conclusie
Schuimvorming wijst meestal op een verminderde waterkwaliteit van de vijver. Dit hoeft niet direct een probleem te veroorzaken maar we raden wel aan om de oorzaken zoveel mogelijk weg te nemen zodat je vijverwater in optimale conditie is en er geen problemen op de loer liggen.